Ο φράχτης στον Έβρο εξαγγέλθηκε επί Παπανδρέου, ξεκίνησε επί Παπαδήμου και ολοκληρώθηκε επί Σαμαρά.

Ο φράχτης στον Έβρο εξαγγέλθηκε επί Παπανδρέου, ξεκίνησε επί Παπαδήμου και ολοκληρώθηκε επί Σαμαρά.

Γράφει ο Κωνσταντίνος Αλεξάκος
Την εποχή της εξαγγελίας του η Νέα Δημοκρατία έκανε καμπάνια εναντίον των «λαθρομεταναστών», ενώ προανήγγειλε «επανακατάληψη των πλατειών μας», κάτι που έκανε πράξη με την ομάδα ΔΙΑΣ και την άτυπη συνδρομή της Χρυσής Αυγής όταν έγινε κυβέρνηση. Η ανοχή στις πρακτικές της εγκληματικής οργάνωσης τότε, όπως και η πολιτική ρητορική, ερμηνεύονται από πολλούς ως σημαντική αιτία για τη διόγκωσή της.
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, το Δουβλίνο ΙΙ παρέμενε σε ισχύ, ενώ όποιος έμπαινε στη χώρα εγκλωβιζόταν στα λιμάνια της Πάτρας ή της Ηγουμενίτσας. Οι έχοντες ισχυρή μνήμη θα θυμούνται τα ρεπορτάζ με «εξαγριωμένους» (με τη βοήθεια μέρους των ΜΜΕ) πολίτες που απειλούσαν να πάρουν τις καραμπίνες και να εισβάλλουν σε καταυλισμούς. Αξίζει επίσης να θυμηθούμε την εργαλειοποίηση του ζητήματος τότε από τον ΣΥΡΙΖΑ, με την Υπατία, την μεταφορά 300 μεταναστών από την Κρήτη, την απεργία πείνας στη Νομική και όσα ακολούθησαν.
Επί Σαμαρά, οι ρατσιστικές επιθέσεις αυξήθηκαν. Οι αναφορές των συμβάντων έμεναν στα συρτάρια των ΥΠΡΟΠΟ, μέχρι τη δολοφονία Φύσσα, ενώ ο τότε Γενικός Γραμματέας της συγκυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου, ο Τάκης Μπαλτάκος, αρνήθηκε το 2012 να παραλάβει σχετική έκθεση της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου λέγοντας «δε μας απασχολεί η ρατσιστική βία». Στην επιστολή διαμαρτυρίας της ΕΕΔΑ προς τους συγκυβερνώντες τότε ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ απάντησε μόνο ο Τάκης Μπαλτάκος μέσω διαρροών.

Ο φράχτης συζητήθηκε το 2011 ως μία απάντηση, αν όχι οπισθοχώρηση, σε αυτό το αδιέξοδο πολιτικό περιβάλλον που ξεχείλιζε ευρωπαϊκή υποκρισία και ελληνικό εθνικισμό. Θα έφραζε την ανεξέλεγκτη διακίνηση μεταναστών από τα βόρεια σύνορα, συνοδεία σταθμών επεξεργασίας και παροχής ασύλου σε όσους ήταν πρόσφυγες και όχι οικονομικοί μετανάστες. Ήταν όμως η λάθος απάντηση. Ήταν δεδομένο πως ένας πετυχημένος φράχτης θα έστρεφε τις ροές στα κύματα του Αιγαίου, δε θα τις μείωνε, ενώ η τελική του μορφή, όπως ξεκίνησε επί Παπαδήμου και ολοκληρώθηκε επί Σαμαρά-Βενιζέλου, δεν είχε καν τα κέντρα καταγραφής και επεξεργασίας προσφύγων προκειμένου να δίδεται άσυλο σε όσους το δικαιούνταν.

Σήμερα το διεθνές, όχι μόνο το ευρωπαϊκό, πεδίο έχει μεταβληθεί δραματικά μετά την κρίση της Συρίας και τα προσφυγικά κύματα που αυτή δημιούργησε.

Σήμερα δεν υπάρχει Σαρκοζί να νομοθετεί το κλείσιμο των συνόρων του για «έκτακτες περιπτώσεις», εννοώντας τους έχοντες ελληνικό διαβατήριο. Η Γερμανία δεν απειλεί πια με αποχώρηση της Ελλάδας από το Σένγκεν λόγω μεταναστών, αλλά δηλώνει πως είναι διατεθειμένη να δεχτεί μέχρι 800.000 πρόσφυγες στο έδαφος της. Οι υπόλοιπες χώρες ακολουθούν. Οπότε η ερώτηση πλέον είναι εύλογη: γιατί υπάρχει ακόμα ο φράχτης; Γιατί δεν έχει ανοίξει μέρος του, έστω, με κέντρα μαζικής επεξεργασίας και ταυτοποίησης, αντί των επιχειρήσεων διάσωσης στο Αιγαίο; Στη Μυτιλήνη δεν έχουν πλέον χώρο ταφής όλων των πνιγμένων που αναβρύζει η θάλασσα καθημερινά.

Μόνη ελπίδα, να οφείλεται σε αδράνεια μίας πανευρωπαϊκής όσο και ελληνικής γραφειοκρατίας και όχι σε μία υποκρισία που ενώ διακηρύσσει την αλληλεγγύη, αφήνει το Αιγαίο και τη Μεσόγειο να λειτουργούν ως αποτρεπτικό μέτρο. Σαν κρησάρα θανάτου αντί της όποιας διαδικασίας, για το ποιοί δικαιούνται και ποιοί όχι ασύλου: «θέλεις τόσο πολύ να φύγεις που θα βάλεις τα παιδιά σου σε βάρκα; Τα κατάφερες να περάσεις και ζωντανός; Άντεξες και τα μερόνυχτα ποδαρόδρομου; Άντεξες τις τρικλοποδιές στην Ουγγαρία, το ξύλο στην ΠΓΔΜ; Τότε οκ, είσαι πρόσφυγας πολέμου, θύμα του Ασσάντ και θα σου τραγουδήσουμε κι ένα καλωσόρισμα στο σιδηροδρομικό σταθμό του Μονάχου.»

Ελέω πολιτικού κόστους και διαχείρισης εικόνων ντροπής, για μία ακόμη φορά.