ΚΑΝ' ΤΟ ΜΟΝΟΣ ΣΟΥ!

Πολιτικός επιστήμων δεν είμαι. Ούτε σπουδαίος το παίζω. Την πολιτική την έζησα πάντα μέσα από την καθημερινή προσωπική δράση στη δουλειά και στον κοινωνικό μου χώρο, στενό και ευρύτερο. Γι' αυτό ειδήμονες μην σπεύσετε να χλευάσετε. Γιατί σημασία έχει πλέον να καταλαβαίνουν οι πολλοί και όχι η ελίτ.

Διερωτήθηκα: μιας και ήδη συμπλήρωσες μισόν αιώνα ζωής, πόσα χρόνια έχεις να ακούσεις κάτι σημαντικό που να εκφράζει την ευρωπαϊκή πολιτική σκέψη ακόμη και ασχέτως πολιτικής τοποθέτησης; η προσπάθεια για απάντηση με οδήγησε 30 χρόνια πίσω. Μάργκαρετ Θάτσερ στον συντηρητικό χώρο, άντε με λίγο Χέλμουτ Κόλ, Ούλαφ Πάλμε και Χέλμουτ Σμίτ στη σοσιαλδημοκρατία άντε με ίσως λίγο Τόνι Μπλέρ, Ενρίκο Μπερλινγκουέρ στην αριστερά … τόσο παλιά!

Αν λοιπόν επί τριάντα και πλέον χρόνια δεν υπήρξε σημαντική ανανέωση των πολιτικών τάσεων, πως ζητούμε σήμερα να αυτο-προσδιοριστούμε στον ευρωπαϊκό πολιτικό χάρτη; Με τι όρους; Των δεκαετιών 70-80; Τι σημαίνει σήμερα να αυτοπροσδιοριστείς ως συντηρητικός, λαϊκός δεξιός, φιλελεύθερος, νεοφιλελεύθερος, σοσιαλδημοκράτης, σοσιαλιστής; Πόσο διακριτές είναι οι διαφορές, κυρίως στην εφαρμογή της καθημερινής πολιτικής;

Γι’ αυτό και δυσκολευόμαστε να απαντήσουμε στο τι είμαστε, γι’ αυτό και δυσκολευόμαστε να δώσουμε μάχες υπέρ του αυτοπροσδιορισμού μας. Γιατί καταλαβαίνουμε ότι είναι παράτερος,μάταιος, αναποτελεσματικός, ψευδεπίγραφος. Ο Τσίπρας προσπάθησε να πει ότι εκφράζει κάτι καινούργιο στην Ευρώπη και στην Αριστερά. Προσπάθησε να πείσει ότι αυτός και ο ΣΥΡΙΖΑ μαζί με τους PODEMOS και άλλους ριζοσπάστες, δημιουργούν ένα ριζοσπαστικό κίνημα ανανέωσης στην Ευρώπη με προοδευτική – αριστερή κατεύθυνση. Μόνο που αυτό δεν γίνεται με λογική καταληψιών του ’80, με λογική Εξαρχείων. Αν ήταν τόσο εύκολο κάθε μέρα θα είχαμε και μια πολιτική επανάσταση στην Ευρώπη. Άρα φυσιολογικά δεν τα κατάφερε. Τώρα μετατρέπεται στην πλέον παλαιοκομματική διαχείριση του κράτους. Πήρε τον πελατειακό λαϊκισμό της ελληνικής δεξιάς, τον συνδύασε με τον καιροσκοπισμό της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας και κράτησε τον σταλινισμό της κομματικής τους προέλευσης.

Αν δεν είναι αυτό τέρας παλαιοκομματισμού τότε ποιο είναι…

Οι έννοιες κεντροαριστερά, σοσιαλδημοκρατία, αριστερά, κέντρο είναι παρωχημένες και κατέληξαν να χρησιμοποιούνται τεχνηέντως, για να διαφοροποιούν μικρά και ασήμαντα κόμματα και τους προύχοντές τους. Ο δε νεότευκτος όρος "μεταρρύθμιση" ή όπως προσφάτως μας προέκυψε "εφαρμογή", είναι κυνικοί, μηχανιστικοί όροι - χαμαιλέοντες. 

Άρα τι υπάρχει σήμερα; Την εποχή που αναφέρομαι παραπάνω (δεκαετίες 70-80) με τα πολιτικά ρεύματα να πηγαινοέρχονται και να συγκρούονται στην Ευρώπη, όλοι μας χλευάζαμε τον παιδικό δικομματισμό των Ηνωμένων Πολιτειών. Τι «δημοκρατικός» τι «ρεμπουμπλικάνος». Άσπρος λύκος, μαύρος λύκος. Οι δε παρουσίες του Ρήγκαν και του Μπους δημιουργούσαν αλλεργία σε όλους (εκτός από τη Θάτσερ).

Από τότε μέχρι σήμερα άλλαξαν πολλά. Δεν ξέρω αν η πολιτική διανόηση … «πήγε Αμερική» ή απλώς η φτώχεια της Ευρώπης έκανε την πολιτική σκέψη στις Ηνωμένες Πολιτείες να δείχνει αξιόλογη. Ένα είναι το αποτέλεσμα. Αν θέλουμε να βρούμε μια σύγχρονη αναφορά σε πολιτικές ιδέες, πρέπει να κοιτάμε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Και χοντρικά εκεί έχουμε δύο τάσεις. Μια που λέει ότι ναι μεν η παγκόσμια κοινωνία αποτελεί άθροισμα συμφερόντων αλλά καλό είναι να επιτυγχάνεται μια αρμονία, με διατήρηση το δυνατόν, της  ειρήνης, του σεβασμού των δικαιωμάτων του ατόμου και των κάθε είδους μειονοτήτων, της περισσότερης συμμετοχής όσο το δυνατόν περισσοτέρων ανθρώπων στη λήψη των σοβαρών αποφάσεων, της διαφάνειας στη λειτουργία του κράτους και στην ισχυρή παρεμβατικότητα του κράτους στις ανομίες των συμφερόντων που αποτελούν την παγκόσμια οικονομία, την επιστροφή στους πολλούς μερίσματος των κερδών των λίγων κλπ.

Από την άλλη  υπάρχει η άποψη ότι όλα αυτά είναι παιδικές ασθένειες. Η πολιτική εξουσία οφείλει και πρέπει να βρίσκεται σε συνεχή συναλλαγή με την οικονομική εξουσία, να την διευκολύνει αλλά και να την τιθασεύει, ώστε να δίνει δουλειά στους πολλούς και με τον τρόπο αυτό να συντηρείται ένα σύστημα παραγωγής πλούτου, με κερδισμένους τους λίγους κεφαλαιοκράτες, τους πολιτικούς διαχειριστές και ευχαριστημένους τους πολίτες της μητροπολιτικής χώρας (ΗΠΑ)  και των δορυφόρων της. Χαμένοι; Όλοι οι υπόλοιποι.

Μπορεί λοιπόν να μην μας αρέσει αλλά σήμερα είμαστε υποχρεωμένοι να διαλέγουμε στρατόπεδο με βάση όχι τον αποστεωμένο πολιτικό χάρτη της ευρωπαϊκής πολιτικής. Είμαι λοιπόν υπέρ της παγκόσμιας ειρήνης, υπέρ του σεβασμού των δικαιωμάτων του ατόμου και των κάθε είδους μειονοτήτων, υπέρ της περισσότερης συμμετοχής όσο το δυνατόν περισσοτέρων ανθρώπων στη λήψη των σοβαρών αποφάσεων, υπέρ της διαφάνειας στη λειτουργία του κράτους, υπέρ της ισχυρής παρεμβατικότητα του κράτους στις ανομίες των συμφερόντων που αποτελούν την παγκόσμια οικονομία, υπέρ της επιστροφής στους πολλούς μερίσματος των κερδών των λίγων. Διαπιστώνω ότι υπέρ όλων αυτών (που στην Ελλάδα ο πρώτος και ο μόνος που τα εξέφρασε ήταν και είναι ο ΓΑΠ) είναι συμπατριώτες μου που ανήκουν σε όλους τους χώρους. Στη ΝΔ αλλά δεν ταυτίζονται με την ντόπια ολιγαρχία, στη Δημοκρατική Συμπαράταξη, στο Ποτάμι, στο Κίνημα, στον ΣΥΡΙΖΑ αλλά δεν πιστεύουν στον κομμουνισμό ή την αναρχία ως πολιτικό σύστημα παγκόσμιας διακυβέρνησης, και αλλού.

Όλοι αυτοί αποτελούν σήμερα τον Δημοκρατικό Χώρο (χωρίς να σημαίνει ότι οι άλλοι δεν είναι δημοκράτες-ο όρος έχει ως στόχο να υποδηλώσει αυτούς που επιδιώκουν τη διεύρυνση της λειτουργίας με ανοιχτές δημοκρατικές διαδικασίες), οφείλουν να συνειδητοποιήσουν την κοινότητα των αρχών που τους ενώνουν και να αυτοτοποθετηθούν συνειδητά, αυθορμήτως και αβίαστα σε αυτόν τον πολιτικό χώρο. Κανένας δεν αμφισβητεί ότι ο χώρος αυτός εκφράζει συντριπτικά την ελληνική κοινωνία.

Επειδή όμως η χώρα βρίσκεται τα τελευταία έξι χρόνια σε κατάσταση ανάγκης, δεν επιτρέπεται κανείς να κουνά το δάκτυλο στον άλλον. Περισσότερο από ποτέ απαιτείται συνεννόηση. Και για να μην παρεξηγούμαι συνεννόηση δεν σημαίνει οικουμενικότητα. Ούτε καν συμφωνία. Ακόμη η συνεννόηση δεν πρέπει να συγχέεται με καιροσκοπικά σενάρια συμπορεύσεων ψευδεπίγραφων κομματικών υπολειμμάτων και λογική μετώπων. Η μεγάλη πλειοψηφία του Δημοκρατικού Χώρου οφείλει να συνεννοείται με όλους, ακόμη και με τους συντηρητικούς και με τους κομμουνιστές. Γιατί τελικά ο αγώνας για περισσότερη και ποιοτικότερη δημοκρατία υπερβαίνει τους ταξικούς χαρακτηρισμούς, ξεπερνά τα ταξικά πάθη και σίγουρα δεν τελειώνει από την επιτυχή κατάληξη των προοδευτικών ή συντηρητικών εκλογικών θριάμβων.

Χρειάζεται λοιπόν ο Δημοκρατικός Χώρος να συγκροτηθεί στη βάση του μέσα από τη συνειδητοποίηση του καθένα μας ότι οικειοθελώς υιοθετεί και υποστηρίζει δημόσια τις αρχές αυτές. Στη συνέχεια ο καθένας μας και όλοι μαζί να εκφράσουμε δημόσια και γνήσια την πίστη μας στις δυνατότητες της χώρας (αρκετά αυτοδυσφημιστήκαμε). Να εμπιστευτούμε τους συμπολίτες μας. Να αναδείξουμε τον πλούτο της χώρας με τη δουλειά μας καθημερινά (έστω όσοι ακόμη έχουμε). Για να σωθεί η χώρα πρέπει να την αγαπάς συνάμα, όχι γιατί κάποτε είχε ιστορία αλλά γιατί πιστεύεις ότι μπορεί να γράψει εκ νέου ιστορία.  Γιατί η νέα συλλογική αυτοπεποίθηση θα ακολουθεί τις 4 λέξεις του ML King “I have a dream…”.

Έχεις όραμα; για τη δουλειά σου; για τη γειτονιά σου; για την πόλη σου; για το χωριό σου; για το πολιτισμό; για τον αθλητισμό; για την κοινωνία; για την χώρα; Δήλωσέ το. Φώναξέ το. Έξω από τους τέσσερις τοίχους. Απέδειξέ το με την καθημερινή σου ζωή όσο σκληρή κι αν έχει γίνει. Για να έχεις μερίδιο ζωής. Τα υπόλοιπα έρχονται από μόνα τους.

Αυτά…

ΥΓ. Δεν χρειάζεσαι "πατερούληδες", "σωτήρες",  "εθνάρχες", "κεφάλαιο για τη χώρα", "βαρύ επώνυμο", "καλό παιδί", "μεταρρυθμιστή". Κάν' το μόνος σου.