Ανοιχτή ενημερωτική επιστολή – επιστημονική και πολιτική άποψη Δημήτρη Χ. Τραπεζιωτη, δικηγόρου – μέλους του δικτύου «δικηγόροι σε δράση» και π. δημάρχου Θεστιέων σχετικά με το πρόσθετο «ειδικό τέλος» (80%) επί της αξίας του νερού
προς
- 1. Όλους τους πολίτες του δήμου Αγρινίου
- 2. Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης διοίκησης Πελοποννήσου δυτικής Ελλάδας και Ιονίου
- 3. ΔΕΥΑ Αγρινίου
κοινοποίηση : Δημοτικούς Συμβούλους
Φορείς του δήμου Αγρινίου
Μέλη Δ.Σ. ΔΕΥΑΑ
πολιτικά κόμματα
Μ.Μ.Ε.
Αγρίνιο, 29/05/2013
ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΗ Η ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΟΥ «ΕΙΔΙΚΟΥ ΠΡΟΣΘΕΤΟΥ ΤΕΛΟΥΣ» 80% ΣΤΗΝ ΤΙΜΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ.
ΠΑΡΑΝΟΜΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΘΕΤΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Η ΠΡΟΒΛΕΨΗ ΓΙΑ ΕΛΑΧΙΣΤΗ (ΠΑΓΙΑ) ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ.
ΕΠΙΣΤΡΕΠΤΕΑ ΤΑ ΑΧΡΕΩΣΤΗΤΩΣ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΝΤΑ ΣΤΟΥΣ ΔΗΜΟΤΕΣ – ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΕΣ
ΤΟ ΝΕΡΟ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ – Η ΥΔΡΕΥΣΗ ΣΥΝΙΣΤΑ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΚΟΙΝΗΣ ΩΦΕΛΕΙΑΣ (Κοιν. Οδ. 2000/60/ΕΚ)
Σχετικά με τη συζήτηση που άνοιξε μετά από σχετική αναφορά του blog «ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ» για το πρόσθετο «ειδικό τέλος» (80%) επί της αξίας του νερού και επί των ερωτημάτων που μου τέθηκαν από πολίτες και συλλογικότητες, καταθέτω δημόσια την πολιτική και επιστημονική μου άποψη.
Η ΔΕΥΑ Αγρινίου ως κοινωφελής επιχείρηση ανταποδοτικού χαρακτήρα λειτουργεί σε συγκεκριμένο πλαίσιο. Δεν μπορεί να αποσκοπεί στο κέρδος καθότι διαθέτει προς κατανάλωση ένα κοινωνικό αγαθό και όχι ένα εμπορικό προϊόν. Οφείλει να διαθέτει τα έσοδά της δεσμευτικά και μόνον για τους σκοπούς της ύπαρξης και λειτουργίας της. Συνεπώς, πρέπει να σχεδιάζει την τιμολογιακή της πολιτική, συνδυάζοντας την άσκηση της κοινωνικής και αναπτυξιακής της πολιτικής, χωρίς να ξεχνά την ανταποδοτική της υποχρέωση, λαμβάνοντας υπόψη το σημερινό δύσκολο οικονομικό περιβάλλον για όλους τους δημότες και καταναλωτές και ιδιαιτέρως τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.
Με βάση το άρθρο 11 παρ. 1 του ν. 1069/1980 είχε επιβληθεί υπέρ των ΔΕΥΑ για μια δεκαετία από της 1
ης Ιανουαρίου του επόμενου της συστάσεώς τους έτους «πρόσθετο ειδικό τέλος» υπολογιζόμενο σε ποσοστό 80% επί της αξίας του καταναλισκομένου ύδατος. Ο χρόνος επιβολής του τέλους αυτού παρατάθηκε για δέκα χρόνια από την κατά περίπτωση λήξη του, αρχικά το έτος 1992 με το νόμο 2065/1992 και στη συνέχεια το έτος 2002 με το νόμο 3013/2002.
Το τέλος αυτό, ουσιαστικά διπλασίαζε τους λογαριασμούς και το πλήρωναν για τριάντα ολόκληρα χρόνια οι πολίτες καταναλωτές των ΔΕΥΑ που συστάθηκαν αμέσως με την έναρξη εφαρμογής του ν. 1069/1980, όπως η ΔΕΥΑ Αγρινίου, που ιδρύθηκε το έτος 1981 και η οποία είχε δικαίωμα να επιβάλει το σχετικό τέλος, κατ’ εφαρμογή των παραπάνω διατάξεων, μέχρι τις 31-12-2011.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι κατά το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (Γνωμοδότηση 790/1986), το ειδικό αυτό τέλος, παρά το χαρακτηρισμό του ως «τέλος», συνιστά «γνήσιο φόρο», διότι δεν υφίσταται ειδικό και ανάλογο προς την καταβαλλόμενη χρηματική παροχή αντάλλαγμα.
Σήμερα, το πρόσθετο αυτό ληστρικό τέλος δεν μπορεί πλέον να επιβληθεί διότι δεν προβλέπεται από το νόμο. Έτσι, οι
λογαριασμοί του νερού θα έπρεπε να είναι μειωμένοι κατά 80%, γεγονός που θα συνιστούσε μια πραγματική ελάφρυνση και ανακούφιση σε μια εποχή που οι μνημονιακές πολιτικές της δημοσιονομικής «ευγονικής» έχουν εξουθενώσει την κοινωνία, η οποία στενάζει, αιμορραγεί και οι πολίτες βιώνουν την ανεργία, την ακρίβεια, την ανασφάλεια, τη φτώχεια και τη δραματική μείωση των εισοδημάτων τους.
Αντί της επιβαλλομένης μειώσεως, η ΔΕΥΑ Αγρινίου έσπευσε, χωρίς μάλιστα την απαιτούμενη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, να αντικαταστήσει το καταργηθέν τέλος του 80%,
διπλασιάζοντας σχεδόν την τιμή ανά κυβικό μέτρο του καταναλισκόμενου νερού. Συγκεκριμένα, με την 69/2012 απόφασή της διαμόρφωσε την τιμολογιακή πολιτική του έτους 2013 για την τιμή του νερού, ως εξής:
ΑΓΡΙΝΙΟ
Για κατανάλωση νερού από 0 – 80m3 η τιμή/κυβικό μέτρο
από 0,392 € (το 2012)
αυξήθηκε σε 0,706 €
Για κατανάλωση νερού από 81m3 και πάνω η τιμή/κυβικό μέτρο
από 0,680 € (το 2012)
αυξήθηκε σε 1,224 €
ΑΓΙΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
Για κατανάλωση νερού από 0-105m3 η τιμή/κυβικό μέτρο
από 0,248 € (το 2012)
αυξήθηκε σε 0,446 €
Για κατανάλωση νερού από 106m3 και πάνω η τιμή/κυβικό μέτρο
από 0,382 € (το 2012)
αυξήθηκε σε 0,688 €
ΔΟΚΙΜΙ – ΚΑΜΑΡΟΥΛΑ – ΚΑΛΥΒΙΑ – ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ – ΣΚΟΥΤΕΣΙΑΔΑ
Για κατανάλωση νερού από 0-160m3 η τιμή/κυβικό μέτρο
από 0,248 € (το 2012)
αυξήθηκε σε 0,446 €
Για κατανάλωση νερού από 160m3 και πάνω η τιμή/κυβικό μέτρο
από 0,382 € (το 2012)
αυξήθηκε σε 0,688 €
Αποκαλύπτεται έτσι πλήρως ότι οι νέοι δήμοι παίρνουν πλέον από το κράτος τη σκυτάλη για την εφαρμογή φοροληστρικών πολιτικών σε βάρος των πολιτών, με το ρόλο που καλούνται να διεκπεραιώσουν στο πλαίσιο του προγράμματος Καλλικράτης, και μετατρέπονται έτσι σε μηχανισμούς της κεντρικής εξουσίας.
Η προσπάθεια – μεθόδευση της ΔΕΥΑ Αγρινίου να «πλασάρει» στους δημότες ότι τελικά θα έχουν και μείωση της αξίας του καταναλισκόμενου νερού είναι απαράδεκτη. «Εκεί που μας χρωστάγανε μας παίρνουν και το βόδι», αφού την αύξηση της τιμής του νερού κατά 80% (με τη μέθοδο της ενσωμάτωσης του ειδικού τέλους 80% στη τιμή του νερού) τη βαπτίζουν μείωση.
Ο ισχυρισμός της ΔΕΥΑ που αποτελεί και την «αιτιολογία» της απόφασής της, ότι δηλαδή, η ενσωμάτωση του καταργηθέντος ειδικού τέλους 80% στην τιμή του νερού, που συνιστά ουσιαστικά διπλασιασμό του τιμολογίου, είναι απολύτως απαραίτητη για την κάλυψη της ιδίας οικονομικής συμμετοχής που είναι δήθεν υποχρεωμένη η ΔΕΥΑ να καταβάλει για τα τεχνικά έργα του προγράμματος ΕΣΠΑ, ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΣΧΗΜΑΤΙΚΟΣ και ΠΕΡΑΝ ΚΑΘΕ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ. Διότι, η ΔΕΥΑ Αγρινίου αποκρύπτει το γεγονός ότι
η ιδία συμμετοχή των ΔΕΥΑ στα συγχρηματοδοτούμενα έργα του ΕΣΠΑ έχει καταργηθεί από τις αρχές Δεκεμβρίου 2012. Συγκεκριμένα, στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου 4/2012 (ΦΕΚ 237 Α’) που εκδόθηκε στις 5/12/2012 περιλαμβάνεται ρύθμιση (άρθρο 3 παρ.4) για τις ΔΕΥΑ που προβλέπει ότι
η χρηματοδότηση του συνόλου του προϋπολογισμού των έργων που εντάσσονται σε επιχειρησιακά προγράμματα του ΕΣΠΑ με δικαιούχους ΔΕΥΑ πραγματοποιείται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), κατά παρέκκλιση της παρ. 1 του αρ. 13 και του αρ. 14 του ν. 1069/80. Η ρύθμιση αυτή ισχύει για
όλα τα έργα του ΕΣΠΑ που δεν έχει ολοκληρωθεί το φυσικό και οικονομικό τους αντικείμενο.
Συνεπώς,
τα εντασσόμενα στο ΕΣΠΑ τεχνικά έργα της ΔΕΥΑ Αγρινίου χρηματοδοτούνται εξ ολοκλήρου από το ΠΔΕ, η ΔΕΥΑ δεν έχει καμία υποχρέωση ιδίας συμμετοχής και ως εκ τούτου δεν έχει κανένα δικαίωμα να επιβαρύνει για το λόγο αυτό παράνομα τους πολίτες.
Με την ίδια ως άνω απόφασή της η ΔΕΥΑ προβλέπει τον υπολογισμό της αξίας του νερού επί πλασματικής, οριζόμενης από την ίδια ως ελάχιστης/πάγιας κατανάλωσης νερού, την οποία καθορίζει για το Αγρίνιο σε 10 m3 και για τον Άγιο Κωνσταντίνο σε 13 m3.
Τόσο η ενσωμάτωση του ειδικού τέλους 80% στην αξία του νερού όσο και υπολογισμός της αξίας του νερού επί πλασματικής – ελάχιστης κατανάλωσης
έγιναν από τη ΔΕΥΑ Αγρινίου κατ ά τρόπο μη νόμιμο και καταχρηστικό ΔΙΟΤΙ :
1) Με βάση τις διατάξεις των άρθρων 23 και 25 του Ν.1069/1980 η προαναφερόμενη με αριθμό 69/2012 απόφαση της ΔΕΥΑ Αγρινίου, με την οποία ουσιαστικά διπλασιάστηκε η τιμή του νερού,
έπρεπε να έχει εγκριθεί από το δημοτικό συμβούλιο. Πλην όμως τέτοια απόφαση δεν ελήφθη. Και αυτό δεν ήταν καθόλου τυχαίο. Διότι σε πολλούς δήμους της χώρας, που οι κατά τόπους ΔΕΥΑ τόλμησαν να εισάγουν μια τέτοια απόφασή τους στα Δημοτικά Συμβούλια, τα τελευταία αντέδρασαν και οι αποφάσεις τους ήταν αρνητικές.
2) Το ανταποδοτικό τέλος, σύμφωνα με την πάγια θέση της νομολογίας και της θεωρίας, επιβάλλεται έναντι συγκεκριμένης παροχής ειδικής υπηρεσίας ή έργου προς τον υπόχρεο. Η σχέση αναλογίας, ανταποδοτικού τέλους και δαπάνης πρέπει να προκύπτει από την κανονιστική πράξη επιβολής του τέλους και ειδικότερα από ενταγμένο σε αυτή λογαριασμό, με σκέλη εσόδων και εξόδων Ο ΟΠΟΙΟΣ ΕΝ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΩ ΑΜΦΙΣΒΗΤΕΙΤΑΙ. Άλλωστε, με βάση τη με αριθμό 11366.08.5./22-3-2010 πορισματική επιστολή του Συνηγόρου του πολίτη «Τα τέλη και δικαιώματα ύδρευσης που επιβάλλονται από τους ΟΤΑ έχουν ανταποδοτικό χαρακτήρα, στοιχείο που θα πρέπει να προκύπτει από τις αποφάσεις Δημοτικών/Κοινοτικών Συμβουλίων, ώστε η επιβάρυνση των υποχρέων να είναι ανάλογη προς το κόστος των παρεχόμενων υπηρεσιών».
3) Με βάση τις διατάξεις των άρθρων 10 και 25 του Ν. 1069/1980 όπως ισχύει σήμερα και διέπει τη λειτουργία των ΔΕΥΑ, σε συνδυασμό με την υπ’ αριθ. 16898/εγκ. 16/19-8-2010 εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης με θέμα «υπολογισμός των χρεώσεων ύδρευσης», προκύπτει ότι, όσον αφορά την αξία του νερού θα
πρέπει να υπολογίζεται επί της πραγματικής κατανάλωσης νερού δηλαδή με βάση τον όγκο κατανάλωσης ύδατος που προκύπτει από τις ενδείξεις του υδρομέτρου για κάθε υδροδοτούμενο από τη ΔΕΥΑ ακίνητο
και όχι επί πλασματικής, οριζόμενης από τη ΔΕΥΑ ως ελάχιστης - πάγιας κατανάλωσης νερού.
4) Η λειτουργία της συμβάσεως η οποία ρυθμίζει τη σχέση των ΔΕΥΑ με το κοινό, γίνεται δεκτό από τη θεωρία και τη νομολογία ότι διέπεται μεταξύ άλλων από την απαγορευτική της καταχρήσεως δικαιώματος (ευχέρειας) διάταξη του άρθρου 281 ΑΚ, καθώς και από την περί καλόπιστης εκπλήρωσης της ενοχής διάταξη του άρθρου 288 ΑΚ, τις οποίες παραβίασε η ΔΕΥΑ με την τιμολογιακή πολιτική της για το έτος 2013, καθώς είναι προφανές ότι το σχετικό δικαίωμά της για τον καθορισμό της αξίας του νερού ασκήθηκε καταχρηστικά, αφού τη διπλασίασε, μεσούσης της οικονομικής κρίσης και κατά τρόπο επαχθή για τους πολίτες.
Καταληκτικά σημειώνω ότι ελέγχεται η νομιμότητα της επιβολής από τη ΔΕΥΑ Αγρινίου του ειδικού πρόσθετου τέλους (80%) στην αξία του νερού για το έτος 2012, το οποίο και εισέπραξε από τους πολίτες με τους λογαριασμούς ύδρευσης του έτους αυτού,
δοθέντος ότι το σχετικό δικαίωμά της είχε λήξει στις 31-12-2011. Στην περίπτωση αυτή, τα εισπραχθέντα ποσά για το ειδικό τέλος κατά το έτος 2012, καταβλήθηκαν αχρεωστήτως από τους πολίτες και πρέπει να επιστραφούν.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΛΟΓΟΥΣ
Α. ΕΝΗΜΕΡΩΝΩ ΤΟΥΣ ΠΟΛΙΤΕΣ ΟΤΙ:
1. ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΑ επιβλήθηκε από τη ΔΕΥΑ Αγρινίου το ειδικό πρόσθετο τέλος του 80% στην αξία του νερού για το έτος 2012 και τα χρηματικά ποσά που αντιστοιχούν σε αυτό στους λογαριασμούς ύδρευσης, καταβλήθηκαν αχρεωστήτως.
2. ΠΑΡΑΝΟΜΑ, ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΑ και με ΜΗ ΝΟΜΙΜΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ έχουν σχεδόν διπλασιαστεί οι τιμές/κυβικό μέτρο καταναλισκόμενου νερού για το 2013.
3. ΠΑΡΑΝΟΜΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΑ έχει προβλεφθεί από τη ΔΕΥΑ Αγρινίου για το 2013, ο υπολογισμός της αξίας του νερού επί πλασματικής, οριζόμενης από την ίδια ως ελάχιστης/πάγιας κατανάλωσης νερού.
Β. Ο Πρόεδρος της ΔΕΥΑ Αγρινίου κ. Γεώργιος Ζαμπάρας επιβάλλεται να συγκαλέσει άμεσα ΔΣ και
ΝΑ ΑΝΑΚΑΛΕΣΕΙ τη με αριθμό 69/2012 απόφαση της ΔΕΥΑΑ, ώστε να αρθούν οι αδικίες που δημιουργήθηκαν.
Γ. Ο Γενικός Γραμματέας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου επιβάλλεται
ΝΑ ΑΝΑΚΑΛΕΣΕΙ τη με αριθμό 872/91/10-1-2013 απόφασή του με την οποία εσφαλμένα και μη νόμιμα επικύρωσε την άνω απόφαση της ΔΕΥΑ Αγρινίου, δοθέντος μάλιστα ότι έχει ήδη ακυρώσει όμοια απόφαση του Δήμου Μεσολογγίου.
Δ. Η ΔΕΥΑ Αγρινίου επιβάλλεται να επιστρέψει στους δημότες και καταναλωτές τα αχρεωστήτως καταβληθέντα από αυτούς ποσά, με τα οποία παράνομα και καταχρηστικά τους επιβάρυνε το έτος 2012 και επίσης να επιστρέψει, ως αχρεωστήτως καταβληθέντα, τα ποσά τα οποία ενδεχομένως εισέπραξε από τους καταναλωτές με τους εκδοθέντες μέχρι σήμερα λογαριασμούς του έτους 2013.
Ε. Επιβάλλεται να γίνει μείωση των τιμολογίων για τους άνεργους, τους περιστασιακά και μερικά απασχολούμενους, τους χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους.
ΣΤ. Επιβάλλεται να μην γίνεται καμία διακοπή παροχής του νερού σε ανέργους, χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους.